Gemeenten ontvangen van het Rijk een gebundelde uitkering om de bijstandsuitkeringen te kunnen betalen. Het bedrag dat de grotere gemeenten ontvangen is gebaseerd op de resultaten van een objectief verdeelmodel. Sommige gemeenten hebben meerjarig te maken met een forse tekort of een fors overschot op de gebundelde uitkering. Hoe komt dat? Bureaus AEF en De Beleidsonderzoekers deden er onderzoek naar.
Het Programma preventie beroepsziekten (looptijd 2018 t/m 2022) had als ambitie beroepsziekten in Nederland vaker te voorkomen. Een beroepsziekte is een ziekte of aandoening die ontstaat door het werk of de omstandigheden op het werk. Het ministerie van SZW heeft het programma na afronding laten evalueren op doelmatigheid en doeltreffendheid. Ook werden ‘lessons learned’ gevraagd.
In het voorjaar van 2023 hebben wij tweemaal een ex-ante onderzoek uitgevoerd voor het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Deze onderzoeken gaven het ministerie inzicht in de gedachten en ideeën van burgers op voorgenomen arbeidsmarktbeleid.
De arbeidsmarktregio Holland Rijnland wil de arbeidsmarktinfrastructuur doorontwikkelen. De Beleidsonderzoekers verkenden de opgaven voor de regionale arbeidsmarktinfrastructuur. Het rapport is vandaag openbaar geworden.
In de Tweede Kamer hebben enkele partijen gepleit voor het uitwerken van een pilot waarin het instrument de no-riskpolis kan worden ingezet voor langdurig bijstandsgerechtigden. Het opzetten van zo een pilot vraagt veel uitwerking en overleg met gemeenten en UWV. In opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid maken De Beleidsonderzoekers een concrete uitwerking van hoe het experiment eruit moet komen te zien. Op basis van deze uitwerking kan SZW in samenspraak met UWV en gemeenten een besluit nemen over of zij de pilot ook daadwerkelijk zullen gaan uitvoeren.
Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt hebben vaak meerdere problemen. Een vorm van integrale ondersteuning – ondersteuning die tegelijkertijd gericht is op alle problemen die iemand ervaart, is dan cruciaal. De Beleidsonderzoekers onderzochten samen met DSP-groep welke vormen van integrale ondersteuning worden aangeboden aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en wat er voor nodig is om deze ondersteuning te verbeteren.
De overheid moet in 2026 25.000 extra banen realiseren voor mensen met een arbeidsbeperking, maar loopt achter op deze doelstelling. Voor het ministerie van SZW brachten De Beleidsonderzoekers in kaart hoe het staat met de implementatie van de Banenafspraak door middel van sectorale Werkagenda’s. Die werkagenda’s vervullen in de praktijk niet de rol zoals beoogd en dragen weinig bij aan extra banen voor mensen met een arbeidsbeperking. Daarnaast bevat het onderzoek de schatting dat de overheid ongeveer 15.000 tot 17.000 banen indirect in de marktsector creëert via inkoop van diensten en social return on investment.
Sinds 2017 zet UWV meer activerende dienstverlening in voor mensen die gedeeltelijk arbeidsgeschikt zijn (WGA-ontvangers). De Beleidsonderzoekers hebben een midterm review uitgevoerd over de ontwikkeling van de dienstverlening van UWV in de periode 2017 tot en met 2021. Dit rapport is in september 2022 naar de Tweede Kamer gestuurd.
Kinderen en jongeren onder de 21 die volgens de wet wees zijn, kunnen recht hebben op de wezenuitkering. De Beleidsonderzoekers kregen van het ministerie van SZW opdracht om de doeltreffendheid van de wezenuitkering te onderzoeken. Uit het onderzoek blijkt dat de uitkering voor iedereen meerwaarde heeft, maar de bijdrage die de uitkering levert aan de bestaanszekerheid van wezen verschilt sterk per wees
Sommige mensen met een arbeidsbeperking hebben dusdanig veel begeleiding en een aangepaste werkplek nodig dat zij aangewezen zijn op beschut werk. Een deel van de mensen met het advies beschut werk, werkt desondanks bij een ‘gewone’ werkgever. Het Kenniscentrum inclusieve en sociale werkgelegenheid wilde nader onderzoeken hoe dit kan en wat hiervan te leren is.